Wat is een Ischias? En wat is het verschil met een Hernia? (2025)

In mijn praktijk kom ik regelmatig tot vaak mensen tegen die last hebben van een ischias. Ischias wordt vaak verward met een Hernia maar is toch een daadwerkelijke andere aandoening dan een Hernia.

Om te snappen wat het is en wat het verschil is tussen een hernia zal ik uitleggen wat een ischias is, wat de oorzaken zijn, de symptomen, de diagnose en hoe je het kunt behandelen en/of voorkomen.

Ischias: wat is het?

Ischias, ook wel sciatica genoemd, is een aandoening waarbij er sprake is van pijn, tintelingen of een brandend gevoel in de bil en het been. Deze symptomen worden veroorzaakt door irritatie of compressie van de ischiaszenuw, die zich uitstrekt van de onderrug tot aan de voet. Ischias kan een zeer vervelende aandoening zijn en kan een aanzienlijke invloed hebben op de kwaliteit van leven van mensen die eraan lijden.

Oorzaken van ischias

Ischias wordt veroorzaakt door compressie of irritatie van de ischiaszenuw. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. De meest voorkomende oorzaken zijn:

Hernia van de tussenwervelschijf: Een hernia van de tussenwervelschijf kan druk uitoefenen op de ischiaszenuw, waardoor ischias ontstaat.
Spier- of gewrichtsblessures: Een blessure aan de spieren of gewrichten in de rug of billen kan leiden tot irritatie van de ischiaszenuw.
Degeneratieve aandoeningen: Degeneratieve aandoeningen zoals artrose of stenose kunnen druk uitoefenen op de ischiaszenuw.
Zwangerschap: De extra druk op de wervelkolom en het bekken tijdens de zwangerschap kan leiden tot ischias.

Symptomen van ischias

Om te weten of je een ischias hebt moet je deze natuurlijk wel herkennen. Het is te herkennen aan de hand van de volgende (meest) voorkomende symptomen:

Pijn: Pijn in de bil en het been, die kan variëren van mild tot ernstig. De pijn kan scherp, stekend of brandend zijn.
Tintelingen: Tintelingen in de bil en het been, die kunnen worden gevoeld als een ‘prikkelend’ gevoel.
Spierzwakte: Spierzwakte in het been, waardoor het moeilijk kan zijn om te lopen of de voet op te tillen.
Verminderde reflexen: Verminderde reflexen in het aangedane been.

Diagnose

Om de diagnose van ischias te stellen, zal de arts een lichamelijk onderzoek uitvoeren en de medische geschiedenis van de patiënt bespreken. Daarnaast kunnen er verschillende diagnostische tests worden uitgevoerd, zoals:

1. MRI-scan: Een MRI-scan kan helpen bij het visualiseren van de zenuwen en kan helpen bij het vaststellen van de oorzaak van de ischias.
2. Röntgenfoto’s: Röntgenfoto’s kunnen helpen bij het uitsluiten van andere mogelijke oorzaken van de symptomen, zoals een gebroken bot.
3. Elektromyografie (EMG): Een EMG kan helpen bij het bepalen van de ernst van de zenuwbeschadiging.

Het verschil tussen een ischias en een Hernia

Een ischias en een hernia zijn gerelateerde, maar verschillende aandoeningen. Een hernia kan leiden tot ischias, maar niet alle gevallen van ischias worden veroorzaakt door een hernia.

Een hernia ontstaat wanneer een tussenwervelschijf uitpuilt en druk uitoefent op een zenuw. Dit kan pijn, gevoelloosheid en zwakte veroorzaken in het gebied dat door de zenuw wordt verzorgd. Een hernia kan zich overal in de wervelkolom voordoen, maar komt het vaakst voor in de lage rug.Kom meer te weten over een Hernia in mijn blog over wat een Hernia is, hoe je het kunt voorkomen en kunt behandelen.

Ischias, aan de andere kant, verwijst naar pijn die wordt veroorzaakt door compressie of irritatie van de ischiaszenuw, die zich uitstrekt van de onderrug tot aan de voet. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder een hernia, maar ook door spierspanning, botsporen of vernauwing van het wervelkanaal.

Als je pijn hebt in je onderrug, bil en been, is het belangrijk om een arts te raadplegen om de oorzaak van de pijn te achterhalen. Een arts kan bepalen of het gaat om een hernia of ischias door middel van een lichamelijk onderzoek en/of verder medisch onderzoek, zoals een MRI-scan of röntgenfoto’s.

De behandeling

De behandeling hangt af van de oorzaak en de ernst van de aandoening. Mogelijke behandelingen zijn onderandere:

Rust en activiteitenbeperking: Dit kan helpen om de irritatie van de zenuw te verminderen en de pijn te verlichten. Het is belangrijk om hierbij wel te blijven bewegen en lichte oefeningen te doen om stijfheid te voorkomen.

Medicatie: Pijnstillers zoals paracetamol of ontstekingsremmers kunnen helpen om de pijn te verminderen. In sommige gevallen kan een corticosteroïdeninjectie worden overwogen om ontstekingen te verminderen.

Fysiotherapie of massage: Fysiotherapie of massage kan helpen om de spieren te versterken, de houding te verbeteren en de flexibiliteit te vergroten. Ook kan er aandacht worden besteed aan ergonomie op de werkplek of in het dagelijks leven.

Chiropractie of osteopathie: Dit kan helpen om de wervelkolom en het bekken te mobiliseren en de druk op de zenuw te verminderen.

Operatie: In sommige gevallen kan een operatie nodig zijn, zoals bij een ernstige hernia van de tussenwervelschijf die niet reageert op conservatieve behandelingen.

Voorkomen van ischias

Er zijn verschillende manieren om ischias te voorkomen, zoals:

1. Regelmatige lichaamsbeweging: Dit kan helpen om de spieren en gewrichten gezond en sterk te houden.
2. Goede houding: Een goede houding tijdens het zitten, staan en lopen kan helpen om de druk op de rug en het bekken te verminderen.
3. Ergonomie: Het gebruik van ergonomische meubels en hulpmiddelen op de werkplek of in het dagelijks leven kan helpen om de druk op de rug en het bekken te verminderen.
4. Gewichtsbeheersing: Overgewicht kan leiden tot extra druk op de rug en het bekken, wat ischias kan veroorzaken.

Conclusie

Ischias is een aandoening die kan leiden tot pijn en ongemak in de bil en het been. Het wordt veroorzaakt door compressie of irritatie van de ischiaszenuw en kan worden behandeld met rust, medicatie, fysiotherapie, chiropractie of osteopathie. Het is belangrijk om de oorzaak van de ischias te achterhalen en preventieve maatregelen te nemen om het risico op deze aandoening te verminderen.